ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΡ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΣΟΧΩΡΑ

Ρυθμίσεις σχετικές με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ

Τα θέματα της ενέργειας είναι πλέον συνδεδεμένα με τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος.
Για το λόγο αυτό έχει δοθεί μία ώθηση παγκοσμίως στην ανάπτυξη και στην εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες υποκαθιστούν τις καθιερωμένες συμβατικές ενεργειακές πηγές, πολλές από τις οποίες εξαντλούνται ταχύτατα και αποτελούν σήμερα ένα βασικό εργαλείο των τεχνολογικά αναπτυγμένων χωρών.
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι πλούσια σε όλες τις μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εν τούτοις η αξιοποίησή τους, με λίγες εξαιρέσεις μόνο, παραμένει ακόμα σε εμβρυακό στάδιο, συγκρινόμενη με άλλες χώρες και βέβαια συγκρινόμενη με αυτές τις ίδιες τις δυνατότητες της χώρας.
Χωρίς υπερβολή, η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα στα επόμενα χρόνια πρέπει να θεωρηθεί ως μία υπ’ αριθμόν ένα πρόκληση στον τομέα της ενέργειας τόσο για το κράτος, όσο και για τους ιδιώτες.

Μεγάλα υδροηλεκτρικά
Και τώρα ερχόμαστε εδώ να ψηφίσουμε ένα νομοσχέδιο για υδροηλεκτρικό εργοστάσιο τη στιγμή που κατά τη γνώμη μας η ενέργεια από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έχει μικρά περιθώρια για παραπέρα διείσδυση στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας μας.
Και αυτό γιατί πέρα από τους γνωστούς περιβαλλοντικούς κινδύνους που κρύβουν για τα τοπικά οικοσυστήματα και την αλλαγή στη χρήση γης που ενδέχεται να προκαλέσουν, η παραγόμενη ενέργεια εξαρτάται άμεσα από τη ποσότητα των υδατικών αποθεμάτων της χώρας.
Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα, τα υδατικά μας αποθέματα μειώνονται σημαντικά κάθε χρόνο (για παράδειγμα το Φράγμα Πολυφύτου), η παραγόμενη ενέργεια από μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα θα μειώνεται αναλόγως. «Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες άδειες κι αυτές». Έχουμε όμως πολύ ήλιο, πολύ αέρα που μας παίρνει και μας σηκώνει κάθε καλοκαίρι… Και αντί να επενδύσουμε σε αυτές – τις πραγματικά βιώσιμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – πάμε να φτιάξουμε ένα υδροηλεκτρικό με ημερομηνία λήξης.
Ενώ το 2005 τα μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα παρήγαγαν το 9,1% της ενέργειας στην Ελλάδα, το 2007 το αντίστοιχο ποσοστό μειώθηκε σε 4,8%.
Η ενέργεια που παράγεται επομένως από μεγάλα υδροηλεκτρικά δεν είναι η πλέον αξιόπιστη και κρύβει κινδύνους και για την ασφάλεια εφοδιασμού.

Πιστεύουμε επομένως πολύ περισσότερο σε ένα ενεργειακό μοντέλο που στηρίζεται ισόρροπα στις βιώσιμες και πραγματικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τόσο σε κεντρικές όσο και –πολύ περισσότερο- σε αποκεντρωμένες εφαρμογές.
Κεφάλαιο Β΄
Ρύθμιση ζητημάτων σχετικών με το Υδροηλεκτρικό Έργο Μεσοχώρας

Συγκεκριμένα για το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας
1) Με το να προστεθούν δύο επιπλέον σταθμοί παραγωγής της Μεσοχώρας και της Συκιάς, η συνολικά παραγόμενη ενέργεια θα πέσει συνολικά κατά 4%, δηλαδή θα έχουμε συνολικά ένα αρνητικό ισοζύγιο.
Η περίπτωση της Μεσοχώρας είναι γνωστό σε όλους μας ότι αποτελεί έργο κεφαλή για την εκτροπή του Αχελώου.
Το έργο της εκτροπής ξεκίνησε ως ένα έργο επικοινωνιακού χαρακτήρα και εξαγγελιών, χωρίς να έχει εξασφαλίσει ούτε τη βιωσιμότητά του, ούτε την περιβαλλοντική του κατοχύρωση,
χωρίς να έχει τελικά εξασφαλίσει όλα αυτά τα οποία ήταν απαραίτητα ακόμα και από τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Διότι όταν λέμε ότι θα πρέπει να υπάρχει προστασία του περιβάλλοντος, κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος, στην παράγραφο 1, εννοούμε ότι θα υπάρχει και προστασία των υδάτινων πόρων και όλων των φυσικών κλπ. πόρων.
Άρα ποια τα στοιχεία που δικαιολογούν για λόγους άρδευσης την εκτροπή του Αχελώου;
Μας κάνει καχύποπτους η μετατροπή του έργου από τον αρχικό σχεδιασμό, που ήταν για εκτροπή 1,2 δις κυβικά το χρόνο, στη σημερινή του εκδοχή για τα μισά κυβικά, αν λάβουμε υπόψη μας ότι η κατασκευή έχει γίνει βάσει του αρχικού σχεδίου, δηλαδή τα ύψη των φραγμάτων και οι διατομές των σηράγγων.
Ποιος λοιπόν μας διασφαλίζει ότι με αυτά τα δεδομένα δεν θα έρθει αύριο μια κυβερνητική απόφαση που θα επαναφέρει το σχέδιο της μεγάλης εκτροπής;
Η μεγάλη εκτροπή των 1,2 δις κυβ το χρόνο από τη Συκιά προς τη Θεσσαλία θα στερήσει από τον Αχελώο μεγάλη ποσότητα νερού, που σύμφωνα με τους υδρολόγους μπορεί να φτάσει το 100% σε περιόδους ξηρασίας.
Η μείωση αυτή της παροχής θα προκαλέσει μεγάλη ζημία στους Υ/Η σταθμούς της ΔΕΗ που ήδη λειτουργούν στην πλήρη δυναμικότητά τους.
Μάλιστα τη ζημιά αυτή κοστολόγησε ο πρώην δ/ντης της ΔΕΗ κ. Ξανθόπουλος και νυν υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ σε 139,7 δις δραχμές για την επόμενη 20ετια.
Ο ίδιος με επιστολή του στις 6/9/1999 προς το Υπ. Ερευνάς και Τεχνολογίας και το Υπ. Εθνικής Οικονομίας ζητούσε από την πολιτεία να αποζημιώσει τη ΔΕΗ για το ποσό αυτό
2) Άρθρο 16. Αναγκαστική απαλλοτρίωση εκτάσεων ταμιευτήρα ΥΗΕ Μεσοχώρας. Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε για την απαλλοτρίωση του κατακλυζόμενου τμήματος του χωριού (1.432.137 τ.μ) για τον αυτονόητο λόγο ότι θα έμπαινε στην τεχνητή λίμνη. Η πολιτεία μας διαβεβαίωνε ότι το υπόλοιπο τμήμα της Μεσοχώρας (540.000 τ.μ) δεν έχει πρόβλημα και θα μείνει στη θέση του. Αυτό μάλιστα αποτυπώθηκε και στον προηγούμενο νόμο 3066/2002, όπου σαφώς αναφέρεται η απαλλοτρίωση μόνο των κατακλυζόμενων περιοχών. Πολλά δε έγγραφα δημόσια προς την τότε κοινότητα Μεσοχώρας διαβεβαίωναν, ότι το μη κατακλυζόμενο τμήμα του χωριού θα παραμείνει στην θέση του. Τι άλλαξε λοιπόν και προχωρείτε στην απαλλοτρίωση ολόκληρου του χωριού;;

Στο σχέδιο, που πρό 20μήνου είχε φτάσει για διαβούλευση στους κατοίκους, ως «δικαιολογία» για την απαλλοτρίωση του μη κατακλυζόμενου χωριού αναφέρονταν λόγοι ασφάλειας με βάση μια μελέτη του ΙΓΜΕ.
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΠΟΤΕ. ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΝ ΚΛΗΘΗΚΑΝ! ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΗΘΗΚΑΜΕ ΓΙ ΑΥΤΟ.
Στο τελικό σχέδιο που σήμερα συζητάμε, πουθενά δεν γίνεται λόγος για επικινδυνότητα αλλά στο Άρθρο 16 παρ. 2 βλέπουμε: «Η αναγκαστική απαλλοτρίωση κηρύσσεται για λόγους μεγάλης σημασίας δημόσιας ωφέλειας, οι οποίοι συνίστανται στην αντιμετώπιση των αναγκών του υδροηλεκτρικού έργου Μεσοχώρας και συγκεκριμένα για την εξασφάλιση των υπόλοιπων εκτάσεων, που απαιτούνται για τη λειτουργία του έργου».
Άρα Κύριε υπουργέ, αυτό εννοούσατε όταν πριν διευκρινίσατε ότι η «χρήση της απαλλοτριούμενης γης προσδιορίζεται από τους λόγους απαλλοτρίωσης;;»Το ερώτημα είναι: Ποιες είναι αυτές οι ανάγκες;;

Αν έχει η ΔΕΗ ανάγκη παραλίμνιων μη κατακλυζόμενων εκτάσεων, γιατί δεν επιλέγει μια άλλη περιοχή από τα 60 χιλ περίπου ακτογραμμής και διαλέγει αποκλειστικά το κατοικημένο τμήμα της Μεσοχώρας;; Εάν πράγματι υπάρχουν λόγοι ασφάλειας τότε γιατί δεν το περιγράφετε και στο κείμενο του νόμου ;;;

Δεν το βάζετε, γιατί όπως λέτε στο άρθρο 21 του νόμου: -«Οι απαλλοτριωμένες εκτάσεις πέραν της ανώτατης στάθμης πλημμύρας θα διαμορφωθούν από τη ΔΕΗ Α.Ε., κατά τρόπο ώστε να αποτελούν χώρο αναψυχής. Ο χώρος αυτός παραχωρείται στον οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης α’ βαθμού, στον οποίο υπάγονται οι πρώην κοινότητες, που ανήκε η περιοχή.
Τα έσοδα που προκύπτουν από τη χρήση αυτή θα διατίθενται για τις ανάγκες των περιοχών των πρώην κοινοτήτων, στις οποίες υπάγονταν οι εν λόγω εκτάσεις». –

θέλετε να το εκμεταλλευτείτε και να βγάλει η ιδιωτική ΔΕΗ τα «σπασμένα». Παίρνετε τα φιλέτα από τους κατοίκους για το κέρδος και τους στέλνετε στα κατσάβραχα.

Μαζί με το κατακλυζόμενο τμήμα της Μεσοχώρας παίρνετε και το υπόλοιπο για να το αξιοποιήσετε με τα ΣΔΙΤ που θα κάνει ο Δήμος με τα διάφορα συμφέροντα.
Κάτι τέτοιο ούτε οι κάτοικοι αλλά ούτε και εμείς μπορούμε να το επιτρέψουμε. Και κάτι ακόμη:
Με βάση τον χάρτη που συνοδεύει το νομοσχέδιο και την «μελέτη» του ΙΓΜΕ, που ποτέ δεν είδαμε, μέσα στα 540 στρέμματα που δήθεν είναι ακατάλληλα, υπάρχει μία κηλίδα λίγων στρεμμάτων που είναι ασφαλής και που συμπτωματικά πάνω της βρίσκονται, η εκκλησία, το σχολείο του χωριού, το κτίριο του ΟΤΕ και ένα δύο σπίτια ημετέρων.

Αν με βάση τον νόμο ολόκληρο το χωριό θα μεταφερθεί αλλού, τότε τι νόημα έχει να μείνουν αυτά στην θέση τους ;;; Για να θυμίζουν την καταστροφή που έγινε ή για να αποτελέσουν τμήμα της προς εκμετάλλευση τουριστικής περιοχής που σχεδιάζετε ;;

3) Διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης Άρθρο 19.(δ) Η αναγκαστική απαλλοτρίωση του άρθρου 16, αίρεται αυτοδικαίως, για όσα εδαφοτεμάχια μεταβιβαστούν μετά των συστατικών και παραρτημάτων τους οικειοθελώς, σύμφωνα με τις ακόλουθες τιμές….

Τι έχουμε εδώ κατά την γνώμη μας: Ο νόμος δημιουργεί δύο κατηγορίες κατοίκων, δύο κατηγορίες ιδιοκτητών. Μία αυτών που οικειοθελώς παραχωρούν την περιουσία τους στην ΔΕΗ και τον Δήμο και μια άλλη όλων των άλλων που αντιστέκονται και δεν πουλούν το χωριό τους. Στην πρώτη δίνετε δήθεν προνόμια, η δεύτερη θα πάει με την νόμιμη οδό των δικαστηρίων.

Το ερώτημα είναι γιατί προχωράτε σε αυτή την πρωτοφανή ρύθμιση; Δεν σας προσφέρει τίποτα.
Ακόμη και ένας κάτοικος να μην παραχωρήσει οικιοθελώς την περιουσία του, η απαλλοτρίωση θα συντελεστεί όταν θα τελεσιδικίσει η υπόθεσή του.
Ένας και μοναδικός είναι ο λόγος, ενδεικτικός για την αντίληψή σας: Η διάσπαση του τοπικού κινήματος που δεκαετίες τώρα αγωνίζεται για την διάσωση του Χωριού και την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής.

4) Άρθρο 21 Όροι και προϋποθέσεις μετεγκατάστασης. Η εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών για την πολεοδόμηση των χώρων μετεγκατάστασης θα γίνει μετά την ψήφιση του νόμου και την απαλλοτρίωση. Τι θα γίνει όμως αν κάποια από τις απαιτούμενες μελέτες βγάλουν την περιοχή ακατάλληλη; Οι μελέτες πρέπει να προηγηθούν της απαλλοτρίωσης για να ξέρουμε την καταλληλότητα, αλλά και τη χωρητικότητα των εκτάσεων.

5) Άρθρο 22. Δυνατότητα απόκτησης οικοπέδου στις περιοχές μετεγκατάστασης. Οι ενδιαφερόμενοι για να αποκτήσουν οικόπεδο στις περιοχές μετεγκατάστασης που προβλέπονται στη διάταξη του άρθρου 17 θα πρέπει να το δηλώσουν εντός προθεσμίας 2 μηνών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου. Έχουμε το παράδοξο να καλούνται οι κάτοικοι να αγοράσουν οικόπεδο χωρίς να γνωρίζουν τίποτα γι’ αυτό. Ούτε το μέγεθος ούτε τη θέση του, τίποτα.

Και κάτι ακόμη, επειδή ακούστηκαν πολλά για το ΣτΕ. Ευτυχώς που στην χώρα μας έχουμε το Συμβούλιο της Επικρατείας που τέλος πάντων στα ζητήματα περιβάλλοντος έχει δώσει θετικά δείγματα γραφής και διόρθωσε απαράδεκτες πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις. Ο Ελαιώνας και το Εμπορικό Κέντρο του Βωβού, που διαχωρίζεται σαφώς από τη κατασκευή του γηπέδου του ΠΑΟ, είναι μία πρόσφατη μικρή νίκη.

Σας ενημερώνουμε όμως ότι αναμένουμε απόφαση του ΣτΕ αλλά και του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, αναφορικά με τον νόμο Σουφλιά 3481/2006, που έχει σχέση με την εκτροπή Αχελώου. Αν ακυρωθεί τελικά αυτός ο νόμος τότε θα έχει και ο σημερινός πρόβλημα και θα πάμε σε νέα καθυστέρηση.

Με βάση όλα τα παραπάνω, αν πραγματικά θέλετε να λειτουργήσει ο ΥΗΣ της Μεσοχώρας και να παράξει ενέργεια χωρίς σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, πάρτε πίσω αυτό το κομμάτι του νόμου στο σύνολό του και εκπονήστε μια νέα μελέτη, με μικρότερο ύψος φράγματος που και την ίδια ποσότητα ενέργειας μπορεί να δώσει, αλλά ταυτόχρονα ούτε την Μεσοχώρα , ούτε τον Αχελώο θα καταστρέφει.